Bebeklik
ve cocukluk caginda Sismanligin ?nlenmesi ?cin Neler Yapilabilir:
Anne karnindan okul cagina kadar,
cocugun gereksinimleri ve beslenme sekli, buyume ile birlikte degisir.
Bu farkli d?nemlere g?re de sismanligin ?nlenmesi icin farkli beslenme
?nerileri verebiliriz.
1. Dogum
?ncesi D?nemde
- Gebeligin baslangicindan itibaren
annenin yanlis beslenme aliskanliklari duzeltilmeli, gebelik icin gerekli
besin ?gelerini iceren, dengeli bir diyet tuketmesi saglanmalidir.
- Gebelikte annenin fazla agirlik
almasi ?nlenmeli, agirlik alimi izlenmelidir. Annelerin gebelik suresince
9-14 kg agirlik artisi normaldir.
- Eger anne gebeligin basinda sisman
ise fazla agirlik artisina gerek yoktur.
- Gebeligin son uc ayinda anne sisman
ise, enerji kisitlanmamalidir. Bu uygulama anne karnindaki bebegin buyumesini
olumsuz etkileyecektir.
- Anne diyabetik ise, kan sekerinin
kontrolu sisman bebek dogumunu ?nlemek icin gereklidir.
2. Bebeklik
D?neminde (0-1 yas)
Bu d?nemde bebek icin, yasina uygun
almasi gereken enerji ve besin ?gelerini saglayacak en ideal besin "anne
sutu"dur. Bebegin yasina uygun agirlik kazanmasi, yeterli buyume ve gelismesinin
saglamasi icin ?lk alti ay tek basina, altinci aydan sonra da uygun ek
besinlerle beraber iki yasina kadar emzirmeye devam edilmesi gereklidir.
- Yeterli anne sutu alan bebeklerin
bebeklik ve cocukluk d?neminde ve yasaminin daha sonraki d?neminde "sisman"
olma riski azdir.
- Altinci aydan sonra azar azar ayina
uygun ek besinlere baslanmalidir.
- ?lk ek besin tatli olmamalidir.
Bu bebegin surekli tatli ve sekerli besinlere istek duymasina, dolayisiyla
gereginden fazla enerji almasina neden olabilir.
- Ek besin olarak unlu-sekerli (muhallebi,
nisastali mamalar, vb.) yiyecekler verilmemelidir.
- Muhallebi yerine yogurt, biskuvi-sut
karisimi yerine ekmek-sut karsimi secilmelidir.
- Sute; seker, bal, vb. katilmasi
fazla enerji alimi ile sismanliga neden olacagindan eklenmemelidir.
- Daha fazla yemesi icin bebek zorlanmamalidir.
- Bebek ek besinler ile beslenirken
kasik ve bardak kullanmalidir. Biberon kullanimi anne sutu alimini olumsuz
etkiledigi gibi fazla besin alimina neden olabilir.
- Bebegin yedigi besinlerin miktari,
ayni aydaki baska bebeklerle kiyaslanmamalidir.
- Bebegin buyume ve gelismesi izlenmelidir.
Bebegin beslenmesinde yapilacak degisiklikler icin bu izlemi yapmak gereklidir.
3. Okul ?ncesi
D?nemde
cocugun yasina ve olmasi gereken
agirliga uygun dengeli bir diyetle beslenmesi saglanmali, yanlis beslenme
aliskanliklari duzeltilmelidir.
- Bu yas grubu cocuklar icin "dusuk
enerjili diyetler" in kullanimi sakincalidir.
- Ailenin diger uyeleri dogru beslenme
aliskanliklari ile cocuga ?rnek olmalidir.
- cocugun yedigi besin miktari baska
cocuklarla karsilastirilmamalidir.
- Her ?gunde d?rt besin grubundan
yiyecek bulundurulmalidir.
Besin Gruplari:
a. Sut ve Ürunleri
b. Et, tavuk, balik, yumurta, kurubaklagil,
findik, vb.
c. Taze sebze ve meyve
d. Tahillar (ekmek, pirinc, bulgur,
biskuvi vb.)
- cocuk oyunla, pazarlikla, masallarla
beslenmemelidir.
- Tum aile bireylerinin bir arada
sofrada oturarak beslenmesi aliskanlik haline getirilmelidir.
- Televizyon reklamlarindan etkilenerek,
enerji yogunlugu yuksek, seker ve yag icerigi fazla olan hazir besinler
(cikolata, seker, cips, vb.) verilmemelidir.
- Bu tur besinler yerine; ara ?gunlerde
hem cocugun istahini kesmeyecek, hem de saglikli beslenmesi icin gerekli
olan meyve, taze meyve suyu, ayran ya da sut gibi besinler secilmelidir.
- Yasamin ileri d?nemlerindeki beslenme
aliskanliginin bu d?nemde yerlestigi unutulmamalidir.
- Oyun oynarken, televizyon izlerken
beslemek cocugun farkinda olmadan fazla besin tuketmesine neden olabilir.
- Yemek ?ncesi, gelisiguzel besin
tuketimi cocugun ?gunlerde yemek yemesini engeller.
4. Okul D?neminde
cocuk hafif
sisman ise;
- Buyume ve gelisme surdugu icin,
dusuk enerjili zayiflama diyetleri kesinlikle uygulanmamalidir.
- Yanlis beslenme aliskanliklarinin
duzeltilmesi ve fiziksel aktivitenin artirilmasi gereklidir.
- cocuklarin ?gun atlamasi ?nlenmeli
ve her ?gunde d?rt besin grubundan da yiyecek bulunmalidir.
- cocugun yasina uygun besin gruplarindan
tuketmesi saglanmalidir.
cocuk ileri
derecede sisman ise;
- Yeterli, dengeli yasina uygun diyet
uygulanmalidir.
- Yanlis beslenme aliskanliklari
duzeltilmeli, - Buyume ve gelisme izlenmeli,
- Fiziksel aktivite arttirilmali.
Okul d?nemi, cocuklarda spor yapmak
ve bunu bir yasam bicimi olarak yerlestirmek icin en uygun yaslardir.