Diseti Hastaliklari ( Periodontal Hastaliklar )
Diseti Hastaliklari
( Periodontal Hastaliklar )
Hazirlayan :
Turk Dishekimleri Birligi
Periodontal
hastalik nedir?
Periodontal hastaliklar diseti ve
disleri destekleyen diger dokulari etkileyen iltihabi hastaliklardir. Eriskinlerde
dis kayiplarinin %70'inden periodontal hastaliklar sorumludur. Bu hastaliklar
erken d?nemde teshis edildiklerinde kolay ve basarili bir sekilde tedavi
edilebilirler. Diseti hastaliklarinin ?nlenmesi veya tedavisi; dogal dislerin
korunmasi, daha rahat cignemenin ve daha iyi bir sindirimin saglanmasi
gibi diger faydalari da beraberinde getirir. Periodontal hastaliklar diseti
iltihabi (gingivitis) ile baslar. Yani gingivitis periodontal hastaligin
erken d?nemidir. Bu d?nemde disetleri kanamali, kirmizi ve hacim olarak
buyumustur. Erken d?nemde cok fazla rahatsizlik vermeyebilir. Tedavi edilmezse
hastalik periodontitise ilerleyerek diseti ve disleri destekleyen alveol
kemiginde geriye d?nussuz hasar olusturabilir.
Periodontitis periodontal hastaliklarin
daha ilerlemis bir safhasidir. Disleri destekleyen diger dokularla birlikte
alveol kemiginde de hasar olusur. Dis-diseti arasinda "periodontal cep"
olusur. Periodontal cep varligi infeksiyonun yerlesimini ve hastaligin
ilerlemesini kolaylastirir. Hastalik ilerledikce disler sallanmaya baslar,
hatta cekime gidebilir.
Diseti
hastaliginin belirtileri nelerdir?
Diseti hastaliginin pek cok bulgusu
vardir;
Dis fircalama sirasinda kanayan disetleri
Kirmizi, sis ve hassas disetleri
Dislerden kolaylikla ayrilabilen, uzaklasan
disetleri
Disler ve disetleri arasinda iltihabi
akinti
Sallanan veya giderek birbirinden uzaklasan
disler (disler arasinda araliklarin olusmasi veya mevcut araliklarin artmasi)
Isirma sirasinda alt ve ust disler arasindaki
iliskilerin degismesi
B?lumlu protez uyumundaki degisiklik,
bozulma.
Surekli k?tu agiz kokusu.
Bununla beraber, periodontal hastalik
hic bir bulgu vermeden de ileri safhalara ulasabilir. Bu nedenle duzenli
araliklarla dishekimine gitmek son derece ?nemlidir.
Diseti
hastaliginin nedeni nedir?
Diseti hastaliginin en ?nemli nedeni
"bakteriyel dis plagi" adi verilen, disler uzerinde biriken yapiskan ve
renksiz film tabakasidir. Gunluk fircalama ve dis ipligi kullanimi ile
dis plaginin uzaklastirilmasi saglikli bir agiz icin temel gereksinimdir.
Eger plak etkin bir sekilde dislerden uzaklastirilmazsa distasi veya tartar
olarak bilinen duzensiz yuzeyli ve gecirgen bir yapiya d?nusur. Plaktaki
bakteriler tarafindan salinan zararli urunler disetinde irritasyona neden
olur. Bu urunler nedeni ile disetini dise sikica baglayan lifler yikima
ugrar, diseti disten uzaklasir ve periodontal cep olusur. B?ylece bakteri
ve urunlerinin daha derin dokulara ilerlemesi kolaylasir. Hastalik ilerledikce
cep derinlesir, bakteriler daha derine; kemige kadar ilerler ve disi destekleyen
alveol kemiginde de yikim baslar. Hastalik tedavi edilmeden birakilirsa
sonunda disler sallanir ve cekimleri bile gerekebilir.
|
|
Diseti
hastaligi nasil ?nlenir?
Periodontal hastaligin ?nlenmesinde
en ?nemli g?rev kisinin kendisine dusmektedir. Disleri saglikli bir durumda
surdurmek icin, gunluk agiz bakimi islemleri ile (dis fircalama ve dis
ipligi kullanma) bakteriyel dis plaginin uzaklastirilmasi gerekmektedir.
Dishekimine duzenli araliklarla gidilmesi de ayni derecede ?nemlidir. Gunluk
agiz bakimi islemleri distasi olusumunu en az duzeye indirebilir, ancak
tamamen ?nleyemeyebilir. Dis fircasi, dis ipligi veya diger temizlik araclari
ile ulasilamayan b?lgelerin bir dis hekimi tarafindan degerlendirilmesi
mevcut dis plagi ve/veya distasinin uzaklastirilmasi acisindan gereklidir.
Diseti
hastaliklarinin tedavisi nedir?
Diseti hastaliginin erken d?neminde
tedavi, disler uzerindeki eklentilerin (plak ve distasi) uzaklastirilmasi
ve duzgun bir k?k yuzeyinin saglanmasini kapsar. Bu islem disetinde iltihaba
neden olan bakteri ve irritanlarin uzaklastirilmasini saglar. Genellikle
bu tedavi, disetinin tekrar dise adaptasyonu veya disetinin buzulerek cebin
elimine olmasi icin yeterlidir. Diseti hastaliginin erken d?neminde vakalarin
cogunlugunda, distasi temizligi, plagin uzaklastirilmasi ve duzgun bir
k?k yuzeyinin saglanmasini takiben gunluk etkin agiz bakimi basarili bir
tedavi icin yeterlidir. Daha ilerlemis vakalar cerrahi tedaviyi gerektirebilir.
Bu tedavinin amaci disleri cevreleyen derin periodontal ceplerdeki distaslarini
temizlemek, cebin buzulerek eliminasyonunu ve duzgun bir k?k yuzeyini saglamak
ve daha kolay temizlenebilir bir diseti formu olusturmaktir.
Periodontal tedavi sonrasi hastalarin
duzenli olarak dishekimi tarafindan muayene edilmesi, plak kontrolu ve
yeni distasi birikimlerinin ortamdan uzaklastirilmasi gereklidir. Fakat
unutmamak gerekir ki; periodontal tedavi ile elde edilenlerin surdurulmesi
icin hicbir islem kisinin gunluk agiz bakimi islemlerini etkin bir sekilde
uygulamasindan daha yararli olamaz.
|