Hamilelik ve
Agiz Sagligi
Hazirlayan:
Turk Dishekimleri Birligi
Hamilelik
agiz sagligini nasil etkiler?
Hamilelik sirasinda anne dislerinden
kalsiyum kaybi ve her hamilelikte annenin bir disini kaybedecegi yanlis
bir inanistir. Fakat hamilelik sirasinda agiz sagliginda bazi degisikliklerin
olacagi da bir gercektir. En ?nemli degisiklik ?strojen ve progesteron
hormon duzeylerindeki artis olup, bu durum da disler uzerindeki plak birikiminin
artmasi ile baglantilidir.
Eger plak uzaklastirilmazsa diseti
iltihabina (gingivitis) neden olur. Bu durum "hamilelik gingivitisi" adini
alir. Diseti kirmizi, hacim olarak artmis, hassas ve kanamalidir. Bu tablo
daha cok 2. uc aylik d?nemde hamile kadinlarin cogunlugunu farkli siddette
etkiler. Eger gingivitis zaten mevcutsa hamilelik sirasinda siddeti artabilir
ve tedavi edilmezse periodontitise ilerleyebilir. Hamile kadinlarda ayni
zamanda "hamilelik tum?ru" gelistirme riski de vardir. Bunlar diseti buyumelerinin
irritasyonu sonucu olusan iltihabi lezyonlardir. Genellikle kendi haline
birakilmakla beraber, hastaya rahatsizlik veriyorsa veya cigneme, fircalama
ve diger agiz bakimi islemlerini engelliyorsa dishekimi tarafindan alinmalidir.
Bu problemler
nasil ?nlenebilir?
Diseti iltihabi dislerin etkin olarak
bakimi ve temizlenmesi ile ?nlenebilir. Her gun en az iki kez, mumkun olan
durumlarda her yemekten sonra disler ficalanmalidir. Her gun tum dislerde
dis ipligi ile temizlik islemi de yapilmalidir. Sabah dis fircalamak rahatsizlik
veriyorsa agiz su veya anti-plaque ve floridli gargaralarla calkalanmalidir.
Dengeli beslenme ile birlikte C ve B12 vitamin destekleri de agiz sagliginin
surdurulmesi acisindan ?nemlidir. Dishekimine daha siklikla gidilmesi de
etkin plak kontrolunu saglayarak gingivtis gelisimini ?nler. Plak kontrolunun
saglanmasi ayni zamanda diseti irritasyonunu ve hamilelik tum?rlerinin
olusma riskini de azaltir.
Dishekimine
ne zaman gitmelidir?
Hamilelik planlaniyorsa veya hamile
olundugundan supheleniliyorsa dishekimi ziyaret edilmelidir. Ilk 3 aylik
d?nemde temizlik yapilmasi uygundur. Dishekimi hamileligin kalan d?nemi
icin bir tedavi takvimi hazirlayacaktir. ?kinci 3 ayda da agiz dokularinda
meydana gelen degisikliklerin ve agiz bakiminin etkinliginin degerlendirilmesi
ile birlikte tekrar temizlik ?nerilebilir. Duruma g?re ucuncu 3 aylik d?nemde
de tekrar randevu verilebilir fakat tum bu seanslar mumkun oldugunca kisa
sureli olmalidir.
Hamilelik
sirasinda yapilmamasi gereken islemler var midir?
Genellikle acil olmayan islemler
de hamilelik surecinde yapilabilir. Ancak herhangi bir dis tedavisi icin
en uygun zaman 4. Ve 6. aylar arasidir. Siddetli agrinin eslik ettigi acil
durumlarda tedavi hamileligin herhangi bir d?neminde yapilabilir. Anestezi
ve ilac verilmesini gerektiren durumlarda jinekolog ile irtibat kurulmalidir.
Ertelenebilecek islemler dogumdan sonraya birakilmalidir.
Hamilelik
d?neminde dis r?ntgeni zararli midir?
Bu d?nemde tedavi icin cok gerekli
ise agiz icinden 1-2 film alinabilir.Her ne kadar dishekimliginde cekilen
r?ntgenlerde verilen radyasyon miktari cok az ve karin b?lgesine cok yakin
degilse de gelismekte olan bebegin isin almasini ?nlemek icin mutlaka kursun
?nluk kullanilmasi gerekir.Yine de ilk uc ay film cekilmesinden kacinmak
gerekir.
Disler hamilelik
sirasinda daha cabuk mu curur?
Daha ?ncede de belirtildigi gibi
"hamilelik d?neminde annenin dislerinden kalsiyum cekildigi ve bu nedenle
her bebegin anneye bir dis kaybettirecegi" inanci kesinlikle dogru degildir.
Hamilelik d?neminde vucuttaki dengenin bozulmasi dislerin cabuk curumesine
uygun bir ortam yaratir. Bu d?nemde dislerin daha cabuk curumelerinin nedenleri
sunlardir;
Bebek beslenen d?nemde tatliya, aburcubura
asiri istek belirir ve bunlar yendikten sonra dis fircalama ihmal edilir
?lk aylarda g?rulen kusmalardan sonra
anne agiz bakimina yeterince ?zen g?stermeyebilir.
Gebelik hormonlarinin (?stojen, progertron)
etkisi ile disetleri daha cabuk kanayan anne, dislerini fircalamaktan kacinir.
?ste bu nedenlerden ?turu bu d?nemde dis sagligina daha ?zen g?stermek
gerekir.
Bebegin
dis sagligi icin alinmasi gereken ?nlemler var midir?
Bebegin dis gelisimi anne karninda
baslar. Bu d?nemde anne hem kendi sagligi hem de bebeginin dis gelisimi
icin dengeli beslenmeye dikkat etmelidir. Dis sagligi icin protein,Avitamini
(et, sut, yumurta, sari sebze ve meyveler) C vitamini (narenciye, domates,
cilek), D vitamini (et, sut, yumurta, balik) ve kalsiyum (sut ve sut urunleri,
yesil yaprakli sebzeler) dan zengin gidalarin yeterince alinmasi gerekir.
Bunun yanisira bilincsiz ilac kullanimindan kacinilmalidir. Kullanilan
ilaclar bebegin dis sagliginin yanisira genel vucut gelisimini de olumsuz
y?nde etkileyebilecektir. Bebegin dis sagligi konusunda bilgili olmak,cocugunuzun
?mur boyu saglikli dislere sahip olmasinda ilk basamaktir. Bebegin dis
bakimi ve beslenmesi ile ilgili bilgi edininiz.
"Hamileyken
antibiyotik kullandim" bebegimin disleri etkilenir mi?
Bu d?nemde bilincsiz ilac kullanimindan
kacinilmasi gerektigini belirtmistik. Ancak kullanilan her antibiyotigin
bebegin dislerinde lekelenmelere neden oldugu kanisi yanlistir. Dislerde
renklenmelere neden olan antibiyotik grubu "tetrasiklinler"dir. Bunun disindaki
antibiyotiklerin renklenme yaptigi kanitlanamamistir.