Kazalarda ilk yardim 2
Kazalarda
?lkyardim *
Hazirlayan
: Ankara Tabip Odasi ?lkyardim Komisyonu
Sok
Degisik nedenlerle kalbin pompalama
etkinliginin zayiflamasi, ya da, damarlarda pompalanacak yeterli kan olmamasi
halinde, ciltte, bilincte ve kaslarda ortaya cikan ilerleyici nitelikte
belirtilerin tumune sok denir. Mudahale edilmezse, belirtiler ilerler,
kisi ?lebilir.
Asiri kanamalar, ishal, yaniklar,
kusma, kalp krizi, asiri korku ve heyecan, allerjik olaylar, asiri agrili
olaylar sok nedeni olabilir.
Sok belirtileri:
- Soguk, soluk, nemli deri
- Eller ve ayaklarda soguma, his
kaybi
- Nabiz sayisinda artma, nabizin
zayiflamasi
- Solunumun sayica artmasi, ancak
yuzeysellesmesi
- G?z kararmasi, halsizlik
- Bulanti, kusma
- Huzursuzluk
- Asiri susuzluk hissi, agizin kurumasidir.
Baslangicta acik ya da bulanik olabilen
bilinc, zamanla kapanabilir. Sokla mucadelede temel ilke, kan kaybi varsa
daha fazla kaybin ?nlenmesi, mevcut kanin daha hayati organlarca kullanilmasi
icin uygun pozisyon verilmesidir.
Sok pozisyonu icin kazazede, bilinci
aciksa sirtustu, bilinci kapali ise, yan guvenli pozisyonda yatirilir.
Daha sonra ayaklari 30 cm yukari kaldirilir. Üzeri battaniye ile ?rtulur
ve 112’ye haber verilir.
Bilinc
Kaybi
Beyine giden kan miktarinin azalmasi
sonucu, bes duyu organindan gelen uyarilara gecici olarak cevap verememe
haline bilinc kaybi, ya da bayilma denir. Bu durumdaki bir kisi, s?zle
ya da dokunarak kendisine ulasmaya calisan ilkyardimciya cevap veremez,
ancak, agri yaratan bir uyarana refleks karsilik verir.
Basit bayilmalar genellikle uzun suren
acliklar, agir yorgunluk, uykusuzluk, ani korku ya da acilar sonucu olarak
ortaya cikar.
Bu durumdaki bir kazazedeye agizdan
yiyecek, icecek verilmez, giysileri rahatlatilir, ayaklari yukariya kaldirilir,
kusma olabilecegi icin yan guvenli pozisyonda tutulur. Kendine gelmeye
baslayan kazazede hemen ayaga kaldirilip, yurumeye zorlanmamalidir.
Koma
Bilinc kaybinin en ileri durumu komadir.
S?zlu uyaranlara ek olarak, komadaki kisi agrili uyarilara da cevap vermez.
Kolunun kuvvetli bir seklide cimdiklenmesine, hatta cildine batirilacak
bir igneye hicbir tepki vermez. Beyin hucreleri canliligini hala koruyor
olmakla beraber, hicbir uyariya cevap cikartamayacak ?lcude sikintidadir.
Koma Nedenleri:
- Agir kafa darbeleri (kafada darbe
izleri, nedensiz puskurur tarz kusma)
- Beyin kanamalari ve inme (cebinden
tansiyon ilaci cikabilir, yuz ve vucut simetrisi bozuktur)
- Beyin tum?rleri (duzensiz, siddetli
bas agrilari ve cesitli belirtiler)
- Beyin zarinin iltihabi hastaliklari
(yuksek ates, ciltte d?kuntuler)
- ?lac zehirlenmesi (etrafta bos
ilac sisesi ya da enjekt?r, kusmukta ilac)
- Asiri alkol alimi (nefesinde alkol
kokusu)
- Karaciger yetmezligi (ince, bitkin
bir vucut, bazen sismis bir karin)
- Üre birikimi (cilt renginde degisiklik,
zihinsel sorunlar, halsizlik)
- Seker hastaligi (nefesi meyva kokar,
kalp hizli, cilt kuru ve sicaktir, karin agrisi kusma)
Komadaki
kazazedenin ?zellikleri:
- Yardim isteyemez, kolayca zarar
g?rebilir
- Dikkatli incelenmezse ?ldugu sanilabilir
- Solunum ve dolasimin bozulma riski
vardir
- Soluk yolu her an tikanabilir
- Her an kusabilir
- G?z kapagi refleksi bozulmustur
- ?gurme ve ?ksuruk refleksi calismayabilir
Komadaki kazazedeye mudahale ABC ile
baslar. Solunum ve dolasim normal ise koma pozisyonunda (yan guvenli pozisyon)
tutulur ve nakledilir. Nedene uygun mudahalelerle yasami kurtulup, zaman
icinde tamamen normale de d?nebilir.
Elektrik
carpmasi
Elektrik carpmasi evlerdeki pirizler-elektrikli
aletlerden kaynaklanan elektrik kacaklari, enerji iletim kablolarinin kopmasi
ya da direklere tirmanilmasi, yildirim dusmesi ile ortaya cikabilir.
Deri uzerinde yanik, solunum ve dolasim
sisteminde bozukluk, bilinc kaybi sonucu dusme ve buna bagli kiriklar elektrik
carpmasinin muhtemel sonuclaridir. Elektrik carpmasinin damarlar uzerindeki
etkisi, kalici, gec ortaya cikan sorunlar yaratabilir. Tellere asili, ya
da elektrik tellerine temas halinde yerde yatarken bulunan kiside, elektrik
carpmasi dusunulmelidir. Bazen kazazede bayilmadan ?nce kablodan ayrilmayi
basarmis olabilir. Kimi kisa sureli, dusuk voltajli elektrik carpmalarinda
kazazedenin bilinci acik olup, cilt uzerinde dahi hic iz bulunamayabilir.
?lkyardim Mudahalesi Üc Asamadan Olusur:
1. Elektrik akimi salterden kesilmeli,
bu yapilamiyorsa ciplak kablo ile kazazedenin temasi iletken olmayan bir
cisim kullanilarak kesilmelidir.
2. Kaza ortaminda hemen ilkyardimin
ABC’si kontrol edilmeli ve saglanmali, bilinc kaybi var ise koma pozisyonu
verilmelidir.
3. Yanik varsa bakimi yapilir, fiziksel
ve psikolojik olarak rahatlatilir, kazazede ayaga kaldirilmadan nakli saglanir.
Dusmeye bagli kirik varsa tespit isleminden sonra nakil gerceklestirilir.
Donuk
Asiri soguk ortamda uzun sure kalinmasi
sonucu donma ortaya cikar. Kazazede halsiz, uykuludur. Donuk vucut b?lumleri
beyaz, sert, soguktur. Henuz donmamis kisimlar kizarik olabilir. Hareketleri
agir ve agrilidir. Ciltte su dolu keseler g?rulebilir. Donmus kisimlarda
duyu kaybi vardir.
Karla ovusturmak, masaj yapmak, kumas
parcalari surterek isitmaya calismak, sicak odaya ya da sicak suya sokmak,
bandaj yapmak, cilde ilaclar surmek, alkol ya da sigara vermek sakincalidir.
?lkyardimci ?nce kazazedenin islak
giysilerini cikartip kurumasini saglamalidir. Donmus b?lgeler temas, surtunme,
dogrudan isidan korunmali, yuksekte tutularak bir battaniye ile sarilmalidir.
Isitma islemi yavas ve asamali olarak yapilmalidir. Ilik su bu amacla kullanilabilir.
Kazazedeye ilik icecekler ve sekerli sivi gidalar verilebilir.
* Bu yayin Ankara
Tabip Odasi ?lkyardim Egitimi Komisyonu ?lkyardim Egitimi Kursu Ders Notlarindan
Alinmisir.
|
Copyright © Asagi Homurlu Kasabasi Resmi Web Sitesi Yayıncı Firmalardan İzin alınarak. Yayınlanabilir.
Asagihomurlu.Net
_SON_UC_UYE 
.gif){kind=small}
Aşağı Homurlu Kasabası
