Trafikte 17 Yanlis ?nanis
Hazirlayan: Prof. Dr. Ergun Gedizlioglu
Usta surucu
dustugu problemden kazasiz siyrilmayi bilir!
Yanlis!, cunku usta surucu probleme
girmeyen surucudur. Karsisina cikabilecek her turlu tehlikeyi ?nceden g?rebilir,
ona g?re tedbirini ?nceden alir. Problemlerle ugrasmaz.
Otobanda
tamam ama, sehir icinde emniyet kemeri takilmayabilir!
Yanlis! Emniyet kemeri hayat kurtaran
en ?nemli guvenlik gerecidir. 50 km/s hizda meydana gelen bir carpismada
otonun icindekiler emniyet kemeri talanad1klan takdirde, 4 katli bir binadan
asagi dusmeyle esit sok yasar.
Arkada oturanlar
icin emniyet kemeri takmak gereksizdir!
Yanlis! Motorlu araclar bir yere
carptiginda hemen durur, ancak icindeki yolcular ayni hizla bir yere carpana
kadar ilerlemeye devam eder. Arkada oturanlarin da yasam haklarini kullanmalari
ve emniyet kemerlerini takmalari gerekir, Her ne-kadar henuz kanunen zorunlu
olmasa da, yolcularin guvenligi icin gelistirilmis olan emniyet kemerleri
hayat kurtarir.
Lastik havalarini
dusuk tutarsak, hem daha iyi tutunur, hem de daha konforlu olur!
Yanlis! Lastik havalarinin, aracin
fabrika degerinin altinda olmamasi gerekir. Hatta yuke ve yolcu sayisina
g?re artirilmalidir. cunku inik lastigin tabani yere yayilarak daha iyi
tutunma saglamaz. Aksine tabanin ortasi yukari kalkar ve yol ile temasi
kesilir. inik lastiklerin yalniz omuz kisimlari yere basar. Lastik inikken;
kayma hareketleri cok daha dusuk hizlarda baslar, fren mesafesi uzar, direksiyon
hareketlerine daha gec cevap alinir. Belki daha konforlu surus yaparsiniz
ama, konforlu sekilde yoldan cikar, konforlu sekilde carparsiniz!
Sicak havada,
lastigin isinmasini dengelemek icin lastik havalari indirilir!
Yanlis! Lastigin isinmasinin en buyuk
nedeni havanin sicak alinasi degil, lastik havalarinin dusuk olmasi nedeniyle
lastik yanaklarinin daha fazla esnemesidir.
Yagmurda
inik lastik daha az kayar!
Yanlis! inik lastikte su bosaltma
kanallari kapandigi icin yagmur suyunu cok daha az bosaltir hatta bosaltamaz
ve su uzerine cikma ve su yastigi uzerinde kayma (aqua planning) cok daha
dusuk hizlarda baslar.
Direksiyon
saate g?re 10'u 10 gece tutulur!
Yanlis! Direksiyon saate g?re 9'u
ceyrek gece tutulur. Bu pozisyon, acil bir durumda her iki y?ne esit miktarda
direksiyonu cevirebileceginiz tek pozisyondur;
En iyi koltuk
pozisyonu, surucunun en rahat ettigi pozisyondur.
Yanlis! Surucunu dogru koltuk pozisyonu
?ncelikle otomobile hakim olabilecegi ne cok uzak, ne de cok yakin bir
pozisyondur, Koltuk mumkun oldugunca dik olmalidir. Direksiyon 9.15 pozisyonundayken
kollar dumduz olmamalidir. ?deal dirsek acisi 120 ile 135 derece civarindadir.
Evimizde TV seyrettigimiz koltuk pozisyonu cok rahat olabilir, ama bu pozisyonda
otomobile ve trafige hakim olabilmek cok zordur.
Motorlu araclar
lastigin uzerinde gider!
Yanlis! Motorlu araclar lastigin
icindeki havanin uzerinde gider. Eger lastigin icinde hava yoksa, hicbir
yere gidemezsiniz, Dogru lastik havasi, ayaginizdaki ayakkabi numarasi
gibidir. Ayagimizi sikan veya bol gelen bir ayakkabiyla nasil yuruyemezseniz,
otomobilin yol tutusu da ayni sekilde bozulur.
Ani frenlerde
?nce frene basip, durmaya yakin debriyaja basarsak, motor kompresyonundan
faydalanip daha kisa mesafede dururuz!
Yanlis! En etkin yavaslama frenle
debriyaja ayni anda basilarak yapilir. B?ylece fren aninda motor devre
disi birakilarak, motorun araci ileri g?turme kuvveti yok edilir.
ABS (Antiblokaj
Fren Sistemi) mekanik frene g?re cok daha kisa mesafede durdurur!
Yanlis! ABS fren sistemi olan bir
arac tekerleklerin kizaklamasini ?nler ve fren sirasinda manevra yapilabilmesini
saglar. Ancak, daha kisa mesafede durdurmaz.
Bilinen fren bagintilarinda fren uzunlugu
aracin d?rt tekerleginin de TAM BLOKE olup (yani d?nmeden) kayarak Yol
uzerinde lastik izi biraktigi durum icin hesaplanir. Yayinlanmis olan tum
fren boylarindaki kabul b?yledir. Halbuki ABS tekerleklerin tam bloke olmasini
engeller.
Mekanik freni
olan bir otomobilde fren pedalini pompalayarak daha kisa mesafede durulabilir!
Yanlis! Pompalamak icin ayak fren
pedali uzerinden cekildiginde, aracin ileri hareketi devam eder ve durma
mesafesi uzar. Dogrusu; panik frende fren pedali uzerindeki basinci azaltarak
lastigin d?nmesini saglamaktir. Ancak ayak fren pedalindan kaldirilmamali
ve fren yapmaya devam edilmelidir,
Dogru takip
mesafesi hizin yarisidir!
Yanlis! Bu y?ntem kullanisli olmamakla
birlikte, hata payi yuksektir. ?deal takip mesafesi (kuru havada) 2 saniye
arkadan takip etmektir. Yagisli havalarda veya yuk durumunda bu sure 3-4
saniye olmalidir.
D?rtlu ikaz
(flas?r) tunele girince yakilir!
Yanlis! D?rtlu ikaz sadece trafige
tehlike yarattigi durumlarda yakilir. Yani olasi bir kaza veya ariza halinde.
Tunelde kisa farlarin acik olmasi yeterlidir.
Gunduz kisa
farlari yakmak trafiktekilerin g?zunu alir!
Yanlis! Gunduz kisa far yakmak, daha
erken fark edilmenizi ve size tehlike yaratacak olan kisilere kendinizi
daha erken g?stermenizi saglar. Gece yakilan kisa farlar g?zumuzu daha
cok alir. Sadece kapali ve yagisli havalarda degil, gunesli havalarda ve
hizli yol kesimlerinde de kisa farlarin acilmasi kendi surus guvenliginiz
icin ?nemlidir.
cocuklari
uyarmak icin korna calinir!
Yanlis! cocuklari uyarmak icin koma
calinmaz! Koma onlarin panige kapilip beklenmedik bir reaksiyon vermelerine
yol acar, En iyisi iyice yavaslamak ve gerekirse durmaktir
Yogun siste
en iyi gitme y?ntemi d?rtlu ikazlari yakmamaktir!
Yanlis! Yogun siste en iyi gitme
y?ntemi hic gitmemektir. cunku siste daha iyi g?ren Surucu yoktur, daha
cok risk alan surucu vardir. G?rus mesafesi yeterliyse siste sari camli
g?zlukler takilarak, sis lambalarini ve kisa farlari yakmak, sileceklerinizi
calistirmak, yerin kayganlastigini dikkate alarak, takip mesafesini artirmak
ve sollama yapmamak daha guvenli yol almaniza yardimci olur.
Unutmayin! Hayatiniz boyunca ?lumlu
bir trafik kazasi gecirme olasiliginiz %33'tur. Rus ruletinde bile bu oran
% 17'dir. lutfen, trafikte arac kullanmanin bir yasam isi oldugunu hicbir
zaman aklinizdan cikarmayin