B?cek Sokmalari

Hazirlayan: Dr. ?lknur Bostanci
Pamukkale Üniversitesi Tip Fakultesi Pediatri Anabilim Dali
?gretim Üyesi, Denizli

B?cek sokmasi sonrasi olan alerjik belirtiler nelerdir?
B?cek sokmalarindan nasil kacinabiliriz?
B?cek sokmalarinda anafilaksi gelistiginde tedavi nasil olmalidir?

B?cek sokmalari ?zellikle yaz ve sonbahar baslarinda tarlada calisan, tatil ve piknik yapan insanlar icin keyif kacirici bazen de yasami tehdit edici bir sorun olmaktadir. Ülkemizde de en ?nemli b?cek sokmalari yaban arisi, esek arisi ve bal arisi ile ortaya cikmaktadir.

B?cek sokmalarindan sonra yerel reaksiyon, sistemik reaksiyon ve sistemik toksik reaksiyon olusabilmektedir. Seyrek olarak b?cek sokmasindan 1 ya da 2 hafta sonra serum hastaligi ya da anafilaksi ortaya cikabilir

B?cek sokmasindan sonra ortaya cikan reaksiyon kisiden kisiye ve b?cekten b?cege degisiklik g?sterir. Isiriklar tek tek ya da bir b?cek, bir alanda birden cok isirik yaptigi icin gruplar halindedir. Bebekler genellikle reaksiyon g?stermezler, kucuk cocuklar gecikmis asiri duyarlilik reaksiyonu, buyuk cocuklar hem gecikmis, hem hizli asiri duyarlilik reaksiyonu g?sterirler. Olagan reaksiyon agri, sisme ve sokulan b?lgede etrafinda olusan renk degisikligidir.

B?lgenin su ve sabunla yikanmasi en basit ve etkili tedavidir, buz uygulanmasi sisligi ve agriyi azaltabilir.

Genis yerel reaksiyon; sokulan b?lgenin cevresindeki genis bir alanin da etkilenmesi durumudur (?rnegin dizden sokulan bir kimsede tum bacagin sismesi). Bu durumda tedavi normal reaksiyondaki gibidir. Ancak yakinmalari azaltmak icin agizdan bazi ilaclar vermek gerekebilir. Bu ilaclara bir doktorun karar vermesi uygun olur.

Bal arisi soktuktan sonra deri icinde kalan igneyi cikartma cabalari daha cok, venomun deri icine sokulmasi ile sonuclanmaktadir.

Karinca ile sokulmadan 30-60 dakika sonra yerel kasinti ve kucuk su toplamis kabarcik (vezikul) ortaya cikmaktadir. Bunu 8-24 saat sonra pustul olusumu izler. Karinca sokmasindan sonra ikincil enfeksiyonlara engel olmak icin bol su ve sabunla yikanmali, ici su dolu kabarcik sikilmamalidir. Topikal steroidli merhemler ve agizdan H1 antihistaminikler kasintiyi azaltmak icin kullanilabilir.

B?cek sokmasi sonrasi olan alerjik belirtiler nelerdir?

B?cek sokmasi olan b?lgeden uzakta sisme, kizarti, urtiker, kasinti, kolik seklinde karin agrisi, kusma, ishal, g?guste sikisma hissi, nefes almada zorluk, hiriltili solunum, at sesi (larinks ?demi bulgusu), dilde sisme olabilir. Bu bulgular, ciddi alerjik reaksiyon ve anafilaksi bulgularidir ve birkac dakika icinde ortaya cikar. Nabzin alinamamasi ve kan basincinin dusmesi, bilinc bulanikligi ve kalp durmasi yasami tehdit eden bulgulardir.

Anafilaksi gelisen her b?cek sokmasi acil tedavisi yapildiktan sonra alerjiste g?nderilmelidir.

B?cek sokmalarindan nasil kacinabiliriz?

Otlarin uzerinde acik ayakkabi ve ciplak ayakla yurunmemeli.

Piknige, cocuk bahcesine giderken parlak renkli, kol ve bacagi acikta birakan giyecekler giyilmemeli.

Yakinda ucusan ari g?ruldugunde panik yaratip, kacmasi icin saldiriya gecilmemeli (yaban arilari kendilerine saldirildiginda sokmaktadirlar), bir yuzeye yapismissa nazikce kaldirilmalidir.

Agzi acik kalmis tatli icecekler yeniden icilmemelidir.

c?p tenekelerin agzi sikica kapali tutulmalidir.

Ev disinda yenilen yiyeceklerin paketleri sikica kapatilmali, uzun sure agzi acik birakilmamalidir.

Piknige, parka giderken tatli ve bitki kokulu parfumler sikilmamalidir.

Evlerin ve arabalarin camlari kapali olmalidir.

B?cek sokmalarinda anafilaksi gelistiginde tedavi nasil olmalidir?

B?cek sokmasina bagli anafilakside tedavi:

ABC (Airway= havayolu acikligi, Breathing= solunum, Circulation=dolasim) saglanmasi

Bacaklarin yuksege kaldirilmasi,

Sokulan b?lgenin ust kismina turnike uygulanmasi,

Oksijen destegi saglanmasi,

Ayrica, hastaya uygulanacak ilaclara bir doktorun karar vermesi gerekir.

Hazirlayan Secdegulleri.Net ve Secdegulleri.Net Sitelerine Tesekkurler

Copyright © Asagi Homurlu Kasabasi Resmi Web Sitesi Yayıncı Firmalardan İzin alınarak. Yayınlanabilir.

Yayınlanma: 2005-09-06 (816 okuma)