Bilgisayarli Tomogrofi
Bilgisayarli Tomografi
Bilgisayarli
Tomografi (BT) Nedir?
Bilgisayarli tomografi x-isini (r?ntgen)
kullanilarak vucudun incelenen b?lgesinin kesitsel g?runtusunu olusturmaya
y?nelik radyolojik teshis y?ntemidir. ?nceleme sirasinda hasta bilgisayarli
tomografi cihazinin masasinda hareket etmeksizin yatar.Masa manuel ya da
uzaktan kumanda ile cihazin ''gantry'' adi verilen acikligina sokulur.
Cihaz bir bilgisayara baglidir. X-isini kaynagi incelenecek hasta etrafinda
360 derecelik bir d?nus hareketi gerceklestirirken ''gantry'' boyunca dizilmis
dedekt?rler tarafindan x-isini demetinin vucudu gecen kismi saptanarak
elde edilen veriler bir bilgisayar tarafindan islenir. Sonucta dokularin
birbiri ardisira kesitsel g?runtuleri olusturulur. Olusturulan g?runtuler
bilgisayar ekranindan izlenebilir.G?runtuler filme aktarilabilecegi gibi
gerektiginde tekrar bilgisayar ekranina getirmek uzere optik diskte depolanabilir.
Ayrica g?runtuler bilgisayar tarafindan isleme tabi tutularak birbirine
dik eksenlerde yeniden yapilandirilmis g?runtuler elde edilebilir. Bu g?runtulerin
de yardimiyla 3 boyutlu g?runtuler olusturulabilir. Yeni gelismekte olan
teknolojilerle sanal endoskopi yapma olasiligini vermektedir. Bu sekilde
soluk borusunun, yemek borusunun, midenin, ince ve kalin barsaklarin, damarlarin
ve idrar yollarinin iceriden g?runtulerini elde etmek mumkun olmaktadir.
Bu yeni g?runtuleme y?ntemleri simdilik endoskopik y?ntemlerin eksikliklerini
tamamlamak amaci ile kullanilmaktadir. Bilgisayarli tomografi diger x-isin
incelemelerine g?re bazi avantajlara sahiptir. ?zellikle organlarin, yumusak
doku ve kemiklerin sekil ve yerlesimini oldukca net g?sterir.Ayrica BT
incelemeleri hastaliklarin ayirici tanisini yaparak tedavi y?ntemlerini
degistirmektedir.Diger g?runtuleme y?ntemlerinden daha erken ve dogru sekilde
bircok hastaligin teshisini saglamaktadir. Hastaliklar erken teshis edildiginde
daha iyi tedavi edildiklerinden, BT bu ustun ?zellikleriyle doktorlarin
bircok hayat kurtarmasina yardimci olmustur.
?nceleme
rahatsizlik verici mi? Herhangi bir tehlikesi var mi?
?ncelemenin kendisi tamamen agrisizdir.
?nceleme sirasinda hastadan BT cihazinin masasinda hic hareket etmeksizin
yatmasi istenir. Yapilacak incelemenin turune bagli olarak hastaya kol
damarlarindan kontrast madde enjekte edilebilecegi gibi kontrast madde
icmesi de istenebilir. ?ncelemenin bu kismi hasta icin biraz rahatsizlik
verici olabilir. Kontrast maddeler iyot icerdigi icin bazi kisilerde allerjik
reaksiyonlara neden olabilir. Hastanin inceleme ?ncesinde teknisyen ya
da radyologa bu tur maddelere karsi daha ?nce allerjik bir reaksiyon g?sterip
g?stermedigini ve eger varsa baska maddelere karsi allerjisini bildirmesi
gerekir. Hastaya daha ?nceden yapilmis bir BT incelemesinde, ?VP olarak
adlandirilan b?brek incelemesinde veya anjiografi sirasinda kontrast madde
verilmis olabilir. BT cihazlari X isinlarini kullanir.Hastanin guvenligi
icin en iyi sekilde dizayn edilmis olup inceleme sirasinda maruz kalinan
radyasyon miktari gerekli en az duzeyde olacak sekilde imal edilmistir.
X isinlari anne karninda gelismekte olan fetusa zarar verebileceginden
inceleme hazirligina baslamadan evvel hasta hamilelik suphesi varsa bu
konuda doktora veya teknisyene bilgi vermelidir.
?ncelemeye
hazirlik icin yapilmasi gerekenler nelerdir?
?ncelemenin
Yapilacagi Gun:
?nceleme gununde eger aksi belirtilmezse
randevu saatinden 4 saat ?nce baslamak uzere kati gida yenmemelidir. Bununla
birlikte kahve, cay, fazla kati olmayan corbalar ve meyve suyu cok fazla
olmamak kaydiyla icilebilir. Kati gida aliminin sinirlanmasi bircok tibbi
islem ?ncesinde hastanin guvenligi icin alinan bir ?nlemdir. Eger inceleme
abdomene y?nelik yapilacaksa hastanin 12 saat ac kalmasi gerekmektedir.
Bu inceleme icin 3 gun ?nceden itibaren sivi gidalar alinmalidir. Son gece
mushil ve inceleme sabahi ise lavman yapilir. Ardindan incelemenin 4 saat
?ncesinden itibaren kontrast madde iciren su icirilir.
?ncelemenin
Yapilacagi Oda:
BT teknisyeni hastaya kendini tanitarak
islem hakkinda bilgi verir ve hastanin muhtemel sorularini yanitlayarak
rahatlamasina yardimci olur. ?ncelenecek beden b?lgesine bagli olarak vucuttaki
metal objelerin cikarilmasi istenebilir. Daha sonra hastaya ?nluk giydirilir.
?nceleme
sirasinda neler olur?
Teknisyen hastayi incelemenin yapilacagi
odaya g?turerek yapilacak incelemeye g?re hastanin sirt ustu veya yuz ustu
masaya yatmasini saglar. Hastanin rahat etmesi ?nemlidir, cunku inceleme
suresince hastanin hareket etmemesi gerekir. BT incelemeleri hastalarin
tibbi problemlerine ve incelenecek vucut kismina g?re farkliliklar g?sterir.
Hastaligin teshisi icin incelemenin nasil yapilmasi gerektigine radyolog
karar verir. ?rnegin eger batin b?lgesi incelenecekse g?gus alt kismindan
pelvis ust kismina kadar kadar olan kesim taranacaktir. B?yle bir inceleme
suresince sizden g?runtulerin bulanik cikmamasi icin belli araliklarla
nefesinizi tutmaniz istenecektir . Makina islem suresince bazi sesler cikarir.
Hastanin ustunde yattigi masa her bir g?runtu olustuktan sonra bir miktar
hareket edecektir. Ayrica teknisyen ya da makina tarafindan nefes tutup
vermeyle ilgili hastaya sinyal verilecektir. Kimi incelemelerde islem ?ncesinde
veya sirasinda doktor veya teknisyen tarafindan kontrast madde enjeksiyonu
yapilabilir. Bu radyologun g?runtuleri daha iyi degerlendirmesini sagliyacaktir.
Eger islem sirasinda veya enjeksiyon sonrasinda hasta bir rahatsizlik hissederse
bunu teknisyene veya doktora bildirmelidir.
Bir
bilgisayarli tomografi incelemesi ne kadar surer?
?ncelemeler hastalarinin klinik bulgulari
g?z ?nune alinarak her bir hasta icin ayri ayri planlanir. Bundan dolayi
yapilan BT incelemesi daha ?nce yaptirmis oldugunuz bir BT incelemesinden
farkliysa ya da inceleme sonunda ek g?runtuler alma ihtiyaci duyulmussa
endiselenmemek gerekir. Baslangicindan bitimine kadar cekim suresi ortalama
15 dakikadir.
?nceleme
bitiminde yapilmasi gerekenler nelerdir?
Radyolog incelemesi yapilan kisinin
hastaligiyla ilgili bir sonuca varmasini saglayacak yeterli bilgiyi elde
ettikten sonra inceleme sona erdirilir ve hasta evine gidebilir. ?ncelemeden
sonra herhangi bir kisitlama olmaksizin normal gunluk aktivitelerine devam
edebilir.
?ncelemeler
nasil degerlendirilir?
?ncelemeler vucudun hangi kismiyla
ilgiliyse o konuda uzmanlasmis radyolog doktorlar tarafindan degerlendirilir
ve daha sonra yazili bir rapora d?nusturulerek hastaya teslim edilir. Eger
baska sorulariniz varsa incelemenizi yapacak olan doktorlar ve teknisyenlerden
gerekli bilgileri alabilirsiniz.
Hazirlayan Secdegulleri.Net ve Secdegulleri.Net Sitelerine Tesekkurler Copyright © Asagi Homurlu Kasabasi Resmi Web Sitesi Yayıncı Firmalardan İzin alınarak. Yayınlanabilir. Yayınlanma: 2005-09-06 (897 okuma) [ Geri Dön ] |