Floroskopi
Floroskopi radyolojinin en eski
ve en temel b?lumlerinden biridir. Gunumuzde de, oldukca yaygin olarak
sindirim sistemi, idrar yollari, kadin ureme organlari ve vucudun daha
bir cok b?lumunun incelenmesinde kullanilmaktadir.
Floroskopi, X-isini kullanilarak
cekilir. Normal filmlerde g?rulemeyen yapilar kontrast madde denilen ilaclarla
boyanarak g?runur hale getirilir.
Kontrast maddeler, baryum
ve iyot gibi radyoopak maddeler iceren ilaclardir. Kontrast maddeler, uygulanacak
incelemenin turune g?re, hastaya icirilerek, lavman yapilarak, idrar sondasi
yoluyla veya enjeksiyonla verilir. Kontrast madde verilmesini takiben,
incelenen organ doktor tarafindan ekranda izlenerek cesitli pozisyonlarda
filmler cekilir.
Hasta, inceleme sirasinda az miktarda
radyasyon alir. Ancak bu tetkiklerin faydasi, az miktardaki radyasyonun
zararlarinin yaninda cok fazladir. cekimi yapan doktor ve teknisyenler,
radyasyona her gun maruz kalmamak icin koruyucu bir b?lmenin arkasinda
oturarak veya kursun ?nluk giyerek kendilerini korurlar.
cekim ?ncesinde hastalar, tum kiyafetlerini
ve metal takilarini cikararak bir hastane ?nlugu giyerler. Hamilelik olasiligi
veya ilac allerjisi olan hastalar, tetkik ?ncesinde incelemeyi yapan doktoru
haberdar etmelidirler.
cekimden sonra filmler doktorlar
tarafindan incelenerek, tetkiki isteyen doktora verilmek uzere, bir rapor
yazilir.
Floroskopi ile en sik incelenen
organlar sunlardir:
Kalin barsak (Kolon
(kalin barsak) Filmi)
Üst sindirim sistemi (yemek
borusu-mide-oniki parmak barsagi) (Üst Sindirim Sistemi ?ncelemesi)
?nce barsaklar (?nce
Barsak Filmi)
?drar yollari (Mesane
ve ?drar Yollari ?ncelemesi)
Kadin ureme organlari (Kadin
Üreme Organlarinin ?ncelenmesi)
Kolon
(kalin barsak) Filmi
Lavman opak, cift kontrast kolon grafisi ya da baryumlu kolon grafisi olarak
adlandirilir. Makattan baryumlu kontrast madde ve hava verilerek kalin
barsaklarin incelenmesidir. Tetkikin ?ncesinde hastanin uc gunluk hazirligi
gereklidir.
Hazirlik:
Hasta, randevu tarihinden uc gun
?ncesinden baslayarak kati ve gaz yapici gidalar yememelidir. Tetkikten
?nceki aksamdan itibaren yemek yenmemesi gerekir. Ayrica tetkik ?ncesinde,
barsaklarin temizlenmesi amaciyla doktor tarafindan yazilan mushil ve lavman
uygulanir. B?ylece barsaklarda diski artigi kalmamasi saglanir. Tam temizligin
yapilamadigi durumlarda film cekilemez. cunku barsak duvarina yapisarak
kalan diski artiklari, tetkikin yetersiz olmasina ya da yaniltici g?runtuler
vermesine neden olabilir.
Tetkik ?ncesinde, hastanin surekli
kullandigi ilaclari almasinda sakinca yoktur.
?nceleme
nasil yapilir?
?ncelemeyi bir radyoloji doktoru
ve bir radyoloji teknisyeni yapar. Hastanin makatina yerlestirilen bir
tup veya sonda yoluyla ?nce kontrast madde sonra da hava verilir. Daha
sonra hasta kendi etrafinda d?ner, b?ylece verilen ilac ve havanin iyice
karismasi ve barsak duvarini sivamasi saglanir. Daha sonra, kalin barsak
ekranda izlenerek cesitli pozisyonlarda filmleri cekilir. cekim esnasinda
bazi kalin barsak kisimlarinin daha iyi g?runtulenmesi icin hastaya belli
pozisyonlar verilir. Verilen hava ve ilac nedeniyle bazi hastalarda hafif
agri ya da tuvalet ihtiyaci olusabilir. Hastanin verilen ilac ve havayi
cekim sonuna kadar (yaklasik 15 dakika) tutmasi gereklidir. Tum islemler
yaklasik yarim saat icerisinde tamamlanir. cekim bitince sonda cekilerek
hasta tuvalete g?nderilir.
Üst
Sindirim Sistemi ?ncelemesi
?zofagus-mide-duodenum (yemek
borusu-mide-oniki parmak barsagi) grafisi olarak adlandirilir. Hastaya
gaz yapici tablet ve baryumlu kontrast madde icirilerek, bu organlarin
ic yuzeyleri g?runur hale getirilir. Tetkik ?ncesinde hazirlik gereklidir.
Hazirlik:
Tetkikten ?nce en az 8 saat hasta
yemek yememeli, su ve sigara icmemelidir. Hasta, surekli kullandigi ilaclari
cok az miktarda su ile alabilir.
?nceleme
nasil yapilir?
?nce, midenin hareketlerini azaltici
bir ilac hastaya damardan enjekte edilir. Daha sonra hasta gaz yapici tableti
yutar, b?ylece midenin siserek daha iyi g?runtulenmesi saglanir. Bunu takiben,
hastaya baryumlu kontrast madde icirilir. Ekranda ilacin yemek borusu ve
mideden ilerleyisi doktor tarafindan izlenerek cesitli pozisyonlarda filmler
cekilir. cekim, yaklasik yarim saat icerisinde tamamlanir. ?nceleme hastada
herhangi bir rahatsizlik olusturmaz.
?nce
Barsak Filmi
?nce barsaklarin kontrast madde
icirilmesi (ince barsak pasaj grafisi) veya hastaya yutturulan bir tup
araciligiyla hava ve kontrast madde verilmesi yoluyla (enteroklizis) incelenmesidir.
?ncesinde hazirlik gereklidir.
Hazirlik:
Tetkikten ?nceki 2 gun boyunca,
hasta sulu gidalar almalidir. Tetkik ?ncesinde, en az 12 saatlik aclik
ve barsak temizligi icin mushil kullanimi gereklidir.
?nceleme nasil yapilir?
Hastaya baryumlu kontrast madde
icirilerek maddenin ince barsaklarda ilerleyisi doktor tarafindan ekranda
izlenir. Kontrast madde kalin barsaklara kadar ilerler ve bu esnada cesitli
pozisyonlarda filmler cekilir (?nce barsak pasaj grafisi). Ayrica daha
detayli inceleme gerektiren durumlarda hastaya burnundan ince bir tup yutturulur.
Bu tup, oniki parmak barsagina yerlestirilir ve tupten kontrast madde ile
birlikte hava verilir. Bu sekilde filmler alinir. cekimin suresi, verilen
kontrast maddenin kalin barsaga gecis suresine g?re degisir.
Mesane
ve ?drar Yollari ?ncelemesi
Mesaneye bir sonda ile verilen
kontrast madde araciligiyla, iseme esnasinda idrar yollarinin g?runtulenmesidir.
?sleme "miksiyon sistografisi" adi verilir. ?ncesinde olasi bir enfeksiyonun
b?breklere tasinmamasi icin idrar kulturu yaptirilmasi gerekir. Kulturde
mikrobik ureme oldugunda, enfeksiyon tedavi edildikten sonra inceleme yapilir.
Kultur temiz ise, herhangi bir sakinca yoktur.
?nceleme nasil yapilir?
Mesaneye bir sonda takilir ve
sondadan verilen kontrast madde ile mesane doldurularak filmleri cekilir.
Sonda cikartilir. Daha sonra hasta isemeye baslar, bu esnada mesaneden
ust idrar yollarina kacis olup olmadigina bakilarak cesitli filmler cekilir.
?slem sirasinda sonda takilmasi ve sikisma hissi disinda rahatsizlik hissedilmez.
Tum islemler, yaklasik 15 dakikada tamamlanir.
Kadin
Üreme Organlarinin ?ncelenmesi
Rahim ve tuplerin, rahim icine
kontrast madde verilerek incelenmesidir. Y?ntemin adi "histerosalpingografi"dir.
Hastanin son adet baslangicindan 7 ila 10 gun sonra uygulanir. ?nceleme
?ncesinde hastanin doktor tarafindan yazilan agri kesici tablet ve antibiyotik
almasi gerekir. Baska hazirlik gerekmez.
?nceleme nasil yapilir?
Rahime ince bir tup yerlestirilmesini
takiben bu tupten verilen iyotlu kontrast maddenin rahimden tuplere ve
karin bosluguna gecisi izlenir. Bu gecis esnasinda cesitli filmler cekilir.
Tum islemler, yaklasik 10 dakika icerisinde tamamlanir. ?nceleme sonrasinda
hafif agri ve akinti olmasi normaldir. Agri kesiciler kullanilabilir.
Copyright © Asagi Homurlu Kasabasi Resmi Web Sitesi Yayıncı Firmalardan İzin alınarak. Yayınlanabilir.