Hepatit B Enfeksiyonu
Hepatit-B
enfeksiyonu nedir ?
Hepatit-B virusunun neden oldugu,
birincil olarak karacigerde iltihap ve karaciger hucre hasariyla seyreden
bir hastaliktir. Hepatit-B virusu; karacigere yerlesir.
Yalniz insanlarda hastalik yapabilen bir DNA virusudur. Virusler disinda metabolik
hastaliklar, toksik ve karacigerde kanlanmayi bozan, ilaclar, bazi bakteriler, parazitler
ve bazi diger viruslerle gelisen hastalik ya da enfeksiyonlar sirasinda
da akut viral hepatit gelisebilir.
HBV enfeksiyonunun
dunyada ve Turkiye'deki durumu nedir ?
HBV enfeksiyonu tum dunyada oldukca
yaygindir. Dunyada her yil 50 milyon kisi HBV ile enfekte olmakta ve bugunku
sayilarla dunya nufusunun 2/5'i (2 milyar) bu virusle enfekte olmus
durumdadir. Her yil HBV'ye bagli nedenlerle 1-2 milyon insan ?lmekte ve
dunyada 350 milyon insan bu virusun tasiyicisidir.
Ülkemizde her yil 200 bin kisi bu
virusle enfekte olmaktadir ve her uc kisiden birisi bu enfeksiyonu
gecirmistir. Ülkemizde 3-3.5 milyon kisi bu virusun tasiyicisidir.
HBV enfeksiyonuna
yakalanma riski kimlerde daha fazladir?
HBV enfeksiyonu icin herkes esit
derecede risk tasimaz. Bazi insanlarda, hastalarda ve gruplarda enfeksiyon
daha sik g?rulur. HBV enfeksiyonu icin risk tasiyan gruplar sunlardir:
a) Saglik personeli,
b) cok sayida kan transfuzyonu yapilan
hastalar,
c) Hemofili ve hemodiyaliz hastalari,
d) HBV tasiyan kisi ile ayni evi
paylasanlar,
e) Birden fazla cinsel partneri olan
heteroseksueller,
f) Homoseksuel ve biseksuel erkekler,
g) Damar ici uyusturucu kullananlar,
h) Kisisel hijyenin iyi olmadigi
bakim evi, yurt ve hapishane gibi yerlerde yasayanlar,
i) HBsAg pozitif anneden dogan
bebekler.
HBV nasil
bulasir?
HBV d?rt yolla bulasir:
a) Kan veya kan iceren sivilarin
zedelenmis deri veya mukoza ile temasi sonucu (perkutan ya da parenteral
bulasma),
b) ?nsandan insana zedelenmis deri
ya da mukoza araciligiyla (horizontal bulasma),
c) Cinsel yolla,
d) Annenin kaninin ya da kanli sivilarinin
bebege zedelenmis derisi ya da mukozasi araciligiyla ya da g?bek kordonu
araciligiyla gecmesi ile (dogum sirasinda) bulasi.
HBV enfeksiyonunun kulucka peryodu
alinan virus miktarina ve kisinin immun sisteminin direncine bagli olarak
45-180 gun (ortalama 60-90 gun) arasinda degisir.
HBV enfeksiyonunda
hastalik belirtileri nelerdir ?
HBV enfeksiyonunda; enfeksiyon sik
ancak hastalik enderdir. Virusu alanlarin yaklasik %50-65'in de hic bir
hastalik belirtisi gelismeden enfeksiyonu gecirir. Virusle enfekte olanlarin
yaklasik %30-50'inde kiriklik, yorgunluk, hafif ates, mide bulantisi, karin
agrisi, eklem ve kas agrilari gibi yakinma ve bulgular gelisir. cocuklarin
%10'undan azinda, eriskinlerin %30-50'inde sarilik g?rulebilir. Virusle
enfekte olanlarin %1'inden daha azinda enfeksiyon akut karaciger yetmezligi
ile ilerleyici ve siddetli bir gidis g?sterir. Akut enfeksiyonun yaklasik 1-6 haftalik
klinik seyri vardir. Bu sirada hastalarda degisen derecelerde karaciger
enzimleri ve kan hucrelerinin yikim urununde yukselme g?zlenir.
HBV enfeksiyonunun
cocuk ve eriskinlerde seyri nasildir?
Akut enfeksiyon cocuklarda eriskinlere
g?re daha hafif ve bulgu vermeden seyreder. Ancak bebeklerin immun sistemi
nedeniyle enfeksiyon eriskinlere g?re daha fazla oranda kroniklesmeye egilimlidir.
Yenidoganlarin %5-10'unda, 1-5 yas grubundaki cocuklarin %70'inde, eriskinlerin
ise %90-95'inde virus 6 ay icinde vucuttan temizlenerek bagisiklik gelisir.
Akut enfeksiyon eriskinlerin yalnizca
%5-10'unda kroniklesirken, yenidoganlarin
%90-95'inde, cocuk ve ergenlerin
%30'unda kroniklesir ve virus tasiyicisi
olur.
Bu hastalarin kronik karaciger hastaliklari
y?nunden uzman doktorlar tarafindan izlenmesi gerekir. Kronik karaciger
hastaliklari gelistiginde µ-interferon tedavisi kullanilabilir, ancak basarisi
sinirlidir.
HBV tasiyicisi
kimlere denir ?
Akut enfeksiyondan sonra 6 ay icinde
viruse karsi bagisiklik gelistirmeyen, virusu veya virus proteinlerini
kanlarinda tasiyan kisilere tasiyici denir. ?ncelikle, bu kisiler virusun
saglikli bireylere bulasmasinda kaynaktirlar. Ayrica bu kisilerde kronik
aktif hepatit, siroz ve karaciger kanseri gibi kronik karaciger hastaliklarinin
gelisme riski yuksektir. Kronik hepatit-B ile karaciger kanseri (primer
hepatoselluler karsinoma) gelismesi arasinda siki bir iliski vardir. Kronik
virus tasiyicilarinda primer hepatoselluler karsinoma gelisme riski tasiyici
olmayanlara g?re 200 kat fazladir. Kronik HBV tasiyicilari ile virusun
bulasma yollarindan birisi ile temas edenlere yalnizca asi yapmak yeterli
koruyuculugu saglar.
HBV enfeksiyonundan
nasil korunuruz ?
Enfeksiyondan korunmanin en emin
ve guvenilir yolu hepatit-B asisi yaptirmaktir. Hepatit-B asisi gen
teknolojisi ile maya ya da memeli hucrelerinde uretildiklerinden son
derece guvenilirdir ve bu tur enfeksiyonlarin bulasmasina neden olmaz.
Hepatit-B asinin kanser yaptigi s?ylentisi yanlistir. Tam tersine
asi ile hepatit-B enfeksiyonundan korunulmazsa, HBV alinmasi ile b?yle
bir riske girmek s?z konusudur. Hepatit-B asisi virusle karsilasmadan ?nce
ya da karsilastiktan sonra kullanilabilir. Her iki durumda da koruyucudur.
Copyright © Asagi Homurlu Kasabasi Resmi Web Sitesi Yayıncı Firmalardan İzin alınarak. Yayınlanabilir.