Sinus ve Sinuzit Tedavisi
Hazirlayan: Turk KBB ve Bas Boyun Cerrahisi Vakfi
S?NÜS -
AĞRl, BASINc, AKINTI
Yardim edin sinuslerim beni ?lduruyor!
Bunu daha ?nce hic s?ylediniz mi?. Eger cevabiniz hayir ise siz cok sanslisiniz
demektir. cunku her yil milyonlarca lira sinus problemleri icin harcanmaktadir
(Burunda dolgunluk, bas agrisi ve burun akintisi).
HERKES?N
S?NÜSÜ VAR MIDIR?
Evet, yeni dogmus bir bebegin bile
cok kucuk olsa dahi sinusleri vardir. Baslangicta bezelye buyuklugunde
olan bu bosluklar burnun icinden yuz ve kafatasi kemiklerinin icine dogru
genisleyen bosluklardir. cocukluk ve genc eriskinlik caginda buyumeye ve
genislemeye devam eder. Hava cepleridirler. Burnun ic yuzunu kaplayan zarin
aynisi tarafindan kaplanmaktadirlar ve bir kursun kalem basi buyuklugunde
aciklarla burun bosluguna baglanirlar.
S?NÜSLER
NE ?SE YARAR?
Sinusler normal salgi (mukus) olusturan
burun, sisteminin bir parcasidir. Normal olarak burun ve sinusler gunde
yaklasik olarak yarim litre mukus salgilar. Üretilen mukus burun ?rtusu
(mukoza) uzerinde hareket ederek toz parcaciklarini, bakterileri ve diger
havayla tasinan partikulleri supurur ve yikarlar. Daha sonra bu mukus geriye
bogaza suzulur ve yutulur. ?cindeki parcaciklar ve bakteriler mide asidi
tarafindan parcalanir. Bircok insan bunun farkinda degildir cunku normal
bir vucut fonksiyonudur.
BURUN GER?S?NE
AKINTl NE DEMEKT?R?
Burun ici; hava kirliligi tarafindan,
allerjiye neden olan maddeler tarafindan, dumanla veya virusler tarafindan
rahatsiz edildiginde normalden cok fazla mukus uretir. Bu burun zarlarindaki
allerjik maddeyi yikayip uzaklastirmak amaciyla bol miktarda uretilmis,
berrak su gibi bir salgidir. Burun arkasina dogru su gibi bir salgi olusur.
Arkaya akintinin en ?nemli nedeni bu olaydir. Bir baska tipte ise mukus
yapiskan ve kivamlidir. Bu, hava yollarinin cok kuru oldugu ve zarlarin
yeterince sivi salgiliyamadigi durumlarda g?rulur. Bakteriler tarafindan
olusturulan enfeksiyonlarda da yapiskan ve kivamli mukus g?zlenir ayni
zamanda cerahatten dolayi mukusun rengi sari veya yesil olabilir.
S?NÜS NED?R?
"-it" eki tipta enfeksiyon veya enflamasyonu
ifade eder. Bu nedenle sinuzit, sinuslerin enfeksiyonu veya enflamasyonudur.
Tipik bir akut sinuzit vakasi soguk alginligi veya allerjik bir atak sonucunda
fazla miktarda mukus salgilanmasi ile ortaya cikar. Zarlar o kadar cok
sisebilir ki sinuslerin kucuk acikliklari kapanir. Hava ve mukus burun
ile sinusler arasinda rahat hareket edemezse mukus sinusler icinde birikir
ve basincin artmasina neden olur. Hangi sinusun etkilendigine bagli olarak
yuzde veya alinda uzerine basmakla olusan, g?zler arasinda veya gerisinde,
yanaklarda ve ust dislerde agriya meydana gelir. cikisi kapali ve mukus
dolu bir sinus bakterilerin uremesi icin cok uygun bir ortamdir. Soguk
alginligi normalden fazla surerse ve sumugun rengi yesil-sariya d?nerse
veya garip bir tat olusursa muhtemel bakteriyel enfeksiyon gelismistir.
Akut sinuzit olgularinda yuzdeki ve alindaki agri cok k?tu olabilir. Sinus
cikisinin uzun sure kapandigi durumlarda kronik sinuzit gelisir. Bas agrisi
az g?rulur ancak akinti ve k?tu koku devam eder. Enflamasyonun cok asiri
olmasi sonucunda polip adi verilen olusumlar gelisir. Bazi sinuzit olgulari
ust disteki enfeksiyonun sinuse gecmesi sonucunda olusur.
S?NÜZ?T TEHL?KEL?
M?D?R?
Sinuzit olgularinin buyuk cogunlugu
tibbi tedaviye cevap verir ve tehlikeli degildir. Bununla birlikte sinus
icindeki bir enfeksiyon hem g?ze hem de beyne cok yakindir. Enfeksiyonun
g?ze veya beyine yayilmasi cok nadirdir. Enfeksiyonlu sinuslerden akan
mukus akcigerler icin saglikli degildir. B?ylece sinuzit; bronsit, kronik
?ksuruk veya astimi ya azdirir yada bunlarin ortaya cikmasina neden olur.
S?NÜZ?T BAS
AĞRISI NED?R?
Soguk alginligi sirasinda veya burun
?rtusu sistigi ve burnun aktigi zamanda veya burun sumukle dolu oldugunda
yuzde, yanaklarda, alinda veya g?z cevresinde ortaya cikan bas agrisi muhtemelen
sinuzit agrisidir. Sinus enfeksiyonu buna neden olur. Bir baska tur sinus
bas agrisi ise ucak inmek uzere alcaldigi zaman ortaya cikar. Bu ?zellikle
soguk alginliginiz veya aktif allerjiniz varsa belirgin olur (buna "Vakum
Bas Agrisi" denilir). Maalesef sinus bas agrisiyla karistirilabilecek bircok
baska neden vardir. ?rnek olarak migren ve diger damar kaynakli bas agrilari
veya gerginlik bas agrisi hem alin ve g?z cevresinde agri olusturmasi hem
de burun akintisina da neden olabilmelerinden dolayi sinuzit ile karistirabilirler.
Ancak bu tip bas agrilari doktor mudahalesi olmadan kisa surede gelip gecerler.
Doktor mudahalesi olmadan uzun suren ve ancak antibiyotik tedavisiyle duzeltilebilen
sinuzitten farklidirlar. Bununla birlikte arada sirada gelen, bulanti ve
kusmaya neden olan bas agrisi daha ziyade migren bas agrisidir. Siddetli,
sik ve uzun suren bas agrilarinin tanisi icin mutlaka doktora bas vurulmalidir.
K?MLER S?NÜS
PROBLEM?YLE KARSILASIRLAR?
Gercekte herkes sinus enfeksiyonu
gecirebilir ancak bazi gruplar daha hassastirlar.
-
Allerjisi olanlar : Bir allerji atagi
soguk alginligi gibi mukozanin sismesine, sinus kanallarinin kapanmasina,
mukus akiminin engellenmesine ve bakteri enfeksiyonuna neden olur.
-
?yi nefes almayi ve mukus akisini engelleyecek
yapisal burun bozukluklari olanlar : ?rnek olarak kirik bir burun veya
septum deviasyonu (septum burun delikleri arasinda burnu sag ve sol olmak
uzere ikiye b?len kikirdak bir yapidir. Bunun bir tarafa dogru egilmesine
deviasyon denir.)
-
Sik sik enfeksiyona maruz kalanlar: Okul
?gretmenleri ve saglik personeli hassastir.
-
Sigara icenler: Tutun dumani, nikotin
dogal direnc mekanizmasini bozarlar.
DOKTOR S?NÜSLER?M
?c?N NE YAPACAKTIR?
Doktorunuz size soluk alip vermeniz,
burun akintinizin rengi ve kokusu ve hangi olaylarin (gunun hangi saatinde
veya hangi mevsiminde ) bu bulgulara neden oldugu ile ilgili sorular soracaktir.
Bas agrinizi tarif etmeye hazir olun; Ne zaman ve hangi siklikta oldugu,
ne kadar surdugu, bulanti, kusma, g?rme bozuklugu, veya burun tikanikligi
ile iliskili olup olmadigi. Kulak Burun Bogaz uzmani ?zellikle mukozanin
g?runusune ve salginin niteligine dikkat ederek kulaginizi, burnunuzu,
agzinizi, dislerinizi, ve bogazinizi muayene edecektir. Burnunuzdaki hassasiyeti
inceleyecektir. Bazi durumlarda sinuslerinizin r?ntgen filmi gerekli olabilir.
Tedavi doktorunuzun koydugu teshis ile baglantili olacaktir. Enfeksiyonlar
icin antibiyotik tedavisi veya cerrahi mudahale bazen de her ikisi birden
gerekebilir. Akut sinuzit cogunlukla antibiyotik tedavisine yanit verirken
kronik icin genellikle cerrahi mudahale gerekmektedir. Son yillarda uygulanan
Fonksiyonel Endoskopik Sinus Cerrahisi (FESS) bu hastaliklarin c?zumunde
uygulanan basit bir tekniktir. Sonuclar oldukca basarilidir. Eger bulgular
allerji, migren veya sinuzite benzeyen bir baska nedenden dolayi ise doktorunuz
alternatif bir tedavi plani uygulayacaktir.
S?NÜSLER?M
?c?N BEN NE YAPAB?L?R?M?
-
Allerjiniz varsa bunu kontrol edin. Soguk
alginligi oldugunuz zaman buharla nemlendirici kullanin. Yataginizin bas
tarafi daha yukseltilmis bir sekilde uyuyun. Dekonjestanlar kullanilabilir
ancak iclerindeki kimyasal maddeler adrenalin gibi etki g?sterebileceginden
yuksek tansiyonu olanlarda riskli olabilir. Ayni zamanda bunlar uykusuzluga
neden olan uyaricidirlar. Kullanmadan ?nce doktorunuza bas vurun.
-
Burnunuzu tahris eden kirleticilerden,
?zellikle sigara dumanindan uzak durun.
-
Dengeli beslenin, duzenli egzersiz yapin.
-
Enfeksiyonu oldugunu bildiginiz insanlarla
iliskilerinizi sinirlamaya calisin bu olmuyorsa bir takim ?nlemler alin
(el yikamak, ortak havlu ve ?nluk kullanmamak).
-
Bircok recetesiz sinus ilaci satilmaktadir
ancak uygun bir tani koyulmadan bunlari kullanmak dogru degildir. En iyisi
sizi muayene eden ve sizin sikayetlerinizi bilen doktorunuzun verdigi ilaclari
kullanmaktir.
Hazirlayan Secdegulleri.Net ve Secdegulleri.Net Sitelerine Tesekkurler
Copyright © Asagi Homurlu Kasabasi Resmi Web Sitesi Yayıncı Firmalardan İzin alınarak. Yayınlanabilir.
Yayınlanma: 2005-09-06 (1071 okuma)
[ Geri Dön ]