Katarakt ve Tedavisi
Hazirlayan: Dr. Ahmet Karakurt
Ankara Numune Hastanesi G?z Klinigi
Katarakt, insan g?zundeki lensin
kesiflesmesi olup bunun sonucunda g?rme azalmasi ve hatta g?rme kaybi meydana
gelir. Tedavisi yapilabilir bir hastaliktir ve tedavisi ancak cerrahi ile
mumkun olmaktadir.
Kataraktin tedavisi icin pek cok cerrahi
y?ntem tanimlanmis olmasina ragmen gunumuzde sik kullanilan iki y?ntem
bulunmaktadir. Bunlar ekstrakapsuler katarakt ekstraksiyonu ve fakoemulsifikasyondur.
Ekstrakapsuler
katarakt ekstraksiyonu
- Uygun saha temizligini takiben
ameliyat edilecek g?z acikta birakilacak sekilde hastanin uzeri ?rtulur.
G?z kapaklari bir alet yardimi ile acik tutulur. G?z yuzeyini ?rten konjonktiva
isimli zar korneanin ust kismindan kesilerek acilir ve ayni b?lgeden yapilan
derin kesi ile g?z icerisine girilir. Lensin ?n zari yuvarlak veya duz
olarak kesilir. Lensin cekirdegi g?ze bastirilarak dogurtulur. Geri kalan
zar disindaki lens artiklari emici aletlerle temizlenir.
- Torba seklinde kalan lensin zarlari
arasina suni g?z ici lensi yerlestirilir. ?n zarin orta kismi ?nceden alinmamissa
yirtilarak alinir. Kesi yeri cok ince ipliklerle dikilerek ameliyata son
verilir.
Fakoemulsifikasyon
Uygun saha temizligini takiben ameliyat
edilecek g?z acikta birakilacak sekilde hastanin uzeri ?rtulur. G?z kapaklari
bir alet yardimi ile acik tutulur. Korneanin ust veya ust dis kismindan
tunel tarzinda kucuk bir kesi yapilarak g?z icine girilir.
- Fakoemulsifikasyon aleti elcigi
disinda aletler kullanabilmek amaciyla korneanin bir veya iki tarafina
kucuk delikler acilir. Yapilan kesilerden korneanin altina ?zel bir jel
verilerek g?zun seklini korumasi saglanir.
- Lens ?n zari yuvarlak sekilde yirtilarak
alinir.
- Lens ?n zari lens iceriginden sivi
enjeksiyonu ile ayirt edilir.
- Fakoemulsifikasyon elcigi g?zun
icine sokularak lensin cekirdegi yumusatilir, parcalanir ve emilir.
- Fakoemulsifikasyon cihazinin bir
baska elcigi ile kalan lens materyali temizlenir.
- Ameliyatin basinda yapilan kucuk
kesiden ?zel aletler yardimi ile katlanan lens g?zun icinde lensin zarlarinin
icine yerlestirilir. Lens bu esnada acilir. Kesi yerine herhangi bir dikis
konulmadan ameliyata son verilir.
- ?kinci bir alternatif olarak kesi
yeri biraz genisletilir ve kucuk capli katlanmayan bir lens yerlestirilir.
Bu durumda yine ya dikis konulmadan ameliyata son verilir ya da bir adet
dikis konur.
Katarakt
cerrahisi sonrasi ortaya cikabilecek sorunlar
Katarakt cerrahisi oldukca guvenli
bir cerrahi olup sonuclari cok iyidir. Katarakt cerrahisinin meydana getirdigi
sorunlar cesitlilik itibariyle fazla olmakla birlikte g?rulme sikligi azdir.
Son yillarda meydana gelen hizli gelismeler ve fakoemulsifikasyonun daha
fazla uygulanmasi hasta memnuniyetini artirmistir. ?nemli olabilecek bazi
sorunlar yine de g?rulebilmektedir.
Kornea bulaniklasmasi.
?zellikle birden fazla cerrahi gecirenlerde ve yasli kisilerde kornea arka
tabakasinin hasar g?rmesi neticesinde meydana gelir. cogunlukla kendiliginden
iyilesir. ?yilesmedigi ve g?rmeyi engelledigi takdirde kornea nakli gerekebilir.
G?zluk ihtiyaci.
Katarakt cerrahisine alinmadan ?nce bilgisayarli cihazlarla g?z icine yerlestirilmesi
gereken lensin numarasi belirlenebilir. Buna ragmen cerrahi sonrasinda
g?zluk kullanmayi gerektiren bir kusur ortaya cikabilir. Bunlarin basinda
astigmatizma gelir. Astigmatizma riski fakoemulsifikasyon y?nteminde daha
azdir.
G?z ici basinc
yukselmesi. Ameliyat
esnasinda kullanilan ilaclara bagli olarak erken d?nemde sik karsilasilan
bir problem olup ilaclarla tedbir alinir. Sonra kendiliginden duzelir.
Gec d?nemlerde de bu risk bulundugu icin hastalarin belli araliklarla muayeneden
gecmesinde fayda vardir.
G?zde reaksiyon
olusmasi. Her g?zde mutlaka reaksiyon olur. Ama bazi g?zlerde
daha fazla olur.
G?z ici lensi
ilgili sorunlar. G?z ici lensler g?ze uyumlu maddelerden yapilirlar
ve cogunlukla bir sorun cikarmazlar. Nadiren sorunlar olabilir.
Lens arka
zarinin kesiflesmesi. Lens ve ameliyat teknolojisinin ilerlemesiyle
gunumuzde daha nadir g?rulmektedir. Meydana geldigi takdirde lazerle, ameliyata
gerek kalmadan giderilebilir.
Sinir tabakasi
ile ilgili sorunlar. Nadiren retina dekolmani ve merkezi g?rme
noktasinda ?dem olusmasi gibi durumlarla karsilasilabilir.
Enfeksiyon.
Katarakt cerrahisi sonrasi meydana gelen enfeksiyonlar cok ciddi seyredebilir
ve g?zun ya da g?rmenin kaybina kadar gidebilir. Genellikle g?zde agri,
kizariklik, g?rme kaybi gibi belirtileri vardir. Derhal tedavi gerektiren
bu durum nadiren g?rulur.
Katarakt
cerrahisinin sonuclari
Fakoemulsifikasyon yapilan hastalarin
%90'dan fazlasinda %60-70'in uzerinde g?rme elde edilmektedir. Ancak g?zun
sinir tabakasi ile ilgili bir problem varsa bu sonucu elde etmek zordur.
Katarakt cerrahisinden sonra yakin veya uzak g?zlugune ihtiyac duyulabilir.
Katarakt
cerrahisi ile ilgili sik sorulan sorular
Katarakt
cerrahisi sonrasinda islerime ne zaman d?nebilirim?
Ekstrakapsuler katarakt ekstraksiyonunda
yaklasik 15-20 gun, fakoemulsifikasyonda ise birkac gun icinde isinize
d?nebilirsiniz. G?zunuzu zorlayacak bir is yapiyorsaniz bu sureleri daha
uzun tutmakta fayda vardir. Yine bu sekilde isleri olan kisilerin kesi
problemleri ile karsilasmamasi icin fakoemulsifikasyon y?ntemini tercih
etmesi gerekir.
Katarakt
ameliyatini ne zaman olmam gerekir?
G?rmeniz kendinize yeterli gelmemeye
basladigi anda katarakt ameliyatini dusunmeniz gerekir. Fakoemulsifikasyonla
katarakt ameliyati olmayi istiyorsaniz biraz daha acele etmekte fayda vardir.
Zira bu y?ntemde lens ses dalgalari ile parcalanmakta olup bekleyen kataraktlarda
lens cekirdegi daha da sertlesir ve parcalanmasi daha zor olur. Bu durumda
daha fazla enerji harcanmasi gerekir ve fazla enerji g?z ici dokularina
zarar verebilir.
G?zumu kisarsam
veya oynatirsam ne olur?
G?zunuz igne ile uyusturuldugu takdirde
b?yle sorunlar olmayacaktir. ?zel bir aletle g?z kapaklariniz acik tutulur
ve ameliyat yurutulur. Damlalarla uyusturma yapildigi takdirde kapak ve
g?z hareketleriniz tamamen sinirlandirilamaz. Kapak hareketlerinizi bir
aletle acarak engellemek mumkundur. Ancak g?z hareketlerinizi kendinizin
engellemesi gerekir. Bunu yapmanin en iyi yolu ise doktorunuzun s?yleyecegi
yere sabit olarak bakmanizdir.
Ameliyat
esnasinda agri duyar miyim?
Anestezi yapildiktan sonra agri duymazsiniz.
Eger agri duyuyorsaniz ek anestezi yapilabilir ve rahat bir sekilde ameliyati
gecirmeniz saglanir.
Hastanede
yatmam gerekir mi?
Gunumuzde katarakt cerrahisi gunubirlik
yapilarak ameliyattan hemen sonra hasta evine g?nderilebilir. Ameliyat
sonrasi ancak cok ciddi sorunlar ciktigi takdirde hastaneye yatmak gerekebilir.
Her g?ze
lens olur mu?
Gecmiste yapilan katarakt cerrahilerinde
sadece katarakt alinir ve ameliyat sonrasinda hastaya kalin camli g?zluk
verilerek g?rmesi saglanirdi. Sonralari g?zun renkli tabakasinin ?nune
suni g?z ici lens uygulamasi basladi. Bunun ardindan normal insan lensinin
bulundugu yere yani renkli tabakanin ardina lens uygulamasi yapilmaya baslandi.
Ancak bu lenslerin yerinde kalabilmesi icin lens zarlarinin destegi gerekmektedir.
Gunumuzde yapilan katarakt cerrahilerinde suni g?z ici lens ya lens zarlarinin
arasina ya da lens zarlarinin ?nune konmaktadir. Lens zarlari yeterli destek
saglayamadigi zaman suni lens ya yine renkli tabakanin ?nune konur, ya
da lens renkli tabakanin arkasina konur ama ipliklerle g?zun beyaz tabakasina
dikilir. ?lk ameliyatinda g?zunun icine lens yerlestirilmemis kisilere
de ikinci bir ameliyatla g?z ici lens uygulamasi yapilabilir.
Copyright © Asagi Homurlu Kasabasi Resmi Web Sitesi Yayıncı Firmalardan İzin alınarak. Yayınlanabilir.