D?SLERE GELEN AN? DARBELER SONUCU OLUSAN ZARARLAR

cocuklarda ?zellikle basketbol , voleybol gibi spor faliyetleri sirasinda veya dusme nedeniyle olusan travmalar sonucunda ?zellikle ?n disler zarar g?rebilir.

Ancak genelde hastalar b?yle bir durumda buyuk bir kirik olusur veya agri hissederlerse hemen dishekimine giderler. Eger rahatsizlik duymuyorlarsa gitmezler. Oysa bu dislerde sinir, nekroze olmussa ( ?lmusse) bir kac sene sonra hastanin yuzunde sislik , agri ve disinde renklesme meydana gelir.

Kisaca dislere gelen bu darbeler sonucu kirik meydana gelmese bile disin sagligi tehlikeye girebilir.Bu b?lgedeki sinir ve damar sikismalari nedeniyle bir sure sonra bu disler canliligini yitirebilirler.Bu nedenle derhal bir dishekimine basvurmalidir. Travma sonrasi olusan dis kiriklarinda kirigin buyuklugu, konumu ve disin sinirinin aciga cikip cikmamasi ?nemlidir.

·       Kirik disin sadece mine ve dentin tabakasinda meydana gelmis olabilir.     ( Eger disin siniri aciga cikmamissa) bu durumda kirik b?lge kompozit dolgu ile ( estetik dolgu ) ile restore edilir veya cok genis bir alan ise kuron ( kaplama ) yapilmasi gerekebilir.

  Ayrica disin canliligi 2 ay boyunca dishekimi tarafindan kontrol edilmelidir. cunku travma sonrasi bu b?lgedeki damar ve sinirlerin sikismasi sonucu bir sure sonra disin siniri canliligini kaybedebilir ve bu durumda kanal tedavisi yapilmasi zorunludur.Aksi taktirde ileride disin cekimini gerektirecek sorunlar meydana gelir. 

n

·       Kirik sonucu disin siniri aciga cikmissa kanal tedavisi yapilir ve kirik b?lgesi yukarida bahsedilen y?ntemlerden biri ile restore edilir. (sekil 1-c)

·       Disle birlikte k?ku de kirilmis olabilir. 

  Eger bu durum sut dislerinde meydana gelmisse dis cekilir ve yerine YER TUTUCU yapilmasi gereklidir. Aksi taktirde komsu disler cekim bosluguna kayar ve ileride surecek olan surekli dise yer kalmaz, sonucta ortodontik bozukluklar ( dislerde carpiklik ) meydana gelir..

 Fakat kirik surekli dislerde meydana gelmisse ve

K?kun 1/3 den fazlasi kirilmissa veya dikine bir k?k kirigi mevcutsa dis cekilir. ( sekil 2-c )

Ancak 1/3 den azi kirilmissa tedavi edilebilir. ( sekil 2-b )

·       Bazi durumlarda ise darbe sonrasinda dis yerinden oynar ve diste sallanma g?rulebilir. Bu durumda sallanan dis normal pozisyonuna getirilir ve dishekimi tarafindan komsu dislere gecici olarak baglanarak sabitlenir.

  Travma sonrasi dis yerinden cikmissa :

cocuklarda surmekte olan dislerin etrafindaki periodontal lifler gevsek oldugu icin darbe veya dusme sonrasi disler kolaylikla yerinden cikabilir.                    Bu durumda :

< Yerinden cikan dis kesinlikle atilmamali ve temizlenerek serum fizyolojik ile yikanmali. Hic bir sey yapilamiyorsa su ile yikanmalidir.

< Ancak kesinlikle k?k yuzeyine el surulmemelidir.

< Daha sonra yerinden cikan dis serum fizyolojik veya sut icinde bir kap icinde saklanarak derhal en kisa zamanda bir dis hekimine basvurmalidir.

 

AĞIZ KORUYUCULAR

< p>Agiz koruyucu apareyler ?zellikle basketbol , voleybol gibi top ile oynanan sporlari yapan cocuklarda dusme veya top carpmasi sonucu ?zellikle ?n dislerde meydana gelebilecek kirilmalari engellemek amaciyla kullanilmaktadir.

Aslinda bu apareyler 1920 li yillardan beri sporcular arasinda disleri korumak amaciyla spor esnasinda takilmaktadir. Bunlar ortalama 3 mm kalinliginda plastikten yapilir ve ?zellikle ?n disleri ?rter, b?ylece herhangi bir darbe geldiginde kuvvetlerin dislere iletilmesini engelleyerek dislerin ayni zamanda da cene kemiklerinin kirilmasini ?nler. cocuklarin sevmesi icin cesitli renklerde veya seffaf yapilabilir.